Materiał z AI
Armia Andersa, oficjalnie Armia Polska na Wschodzie, została ewakuowana z ZSRR do Iranu w 1942 roku. Inicjatorem ewakuacji był dowódca armii, generał Władysław Anders, który dążył do wyprowadzenia polskich żołnierzy i cywilów z trudnych warunków w Związku Radzieckim. Ewakuacja była wynikiem porozumień między polskim rządem a ZSRR, a także inicjatywy Brytyjczyków, którzy chcieli przenieść wojska Andersa do Iranu.
Tło ewakuacji:
- Po podpisaniu układu Sikorski-Majski w 1941 roku, nastąpiła amnestia dla Polaków więzionych w ZSRR, co pozwoliło na formowanie Armii Polskiej na Wschodzie pod dowództwem generała Andersa.
- Początkowo planowano utworzenie dużej armii liczącej 100 tysięcy żołnierzy, jednak problemy z zaopatrzeniem i ograniczenia ze strony ZSRR zmusiły Andersa do podjęcia decyzji o ewakuacji części sił do Iranu.
- Władze sowieckie zgodziły się na ewakuację nadwyżki żołnierzy, dla których brakowało żywności i sprzętu, a także na ewakuację ludności cywilnej, w tym rodzin żołnierzy.
Przebieg ewakuacji:
- Ewakuacja odbywała się w dwóch etapach, z wykorzystaniem transportu morskiego przez Morze Kaspijskie do portu Pahlavi w Iranie.
- Pierwszy etap ewakuacji miał miejsce w marcu i kwietniu 1942 roku, a drugi w sierpniu tego samego roku.
- W sumie ewakuowano ponad 115 tysięcy osób, w tym 37 tysięcy cywilów.
Dalsze losy Armii Andersa:
- Po ewakuacji do Iranu, Armia Polska na Wschodzie została zreorganizowana i przemianowana na 2 Korpus Polski.
- Żołnierze przeszli szkolenie i reorganizację, a następnie zostali skierowani na front włoski, gdzie odegrali ważną rolę w walkach z Niemcami.
- Ewakuacja Armii Andersa do Iranu była ważnym wydarzeniem w historii Polski, umożliwiając uratowanie tysięcy osób i zachowanie polskiego potencjału wojskowego podczas II wojny światowej.