Znana jest trudna sytuacja demograficzna kraju. Napisano o niej już bardzo dużo. Wiadomo jest, że tutejsza populacja w 2022 r. zmniejszyła się po raz pierwszy od ponad 60 lat, a poza tym był najniższy wskaźnik urodzin – zaledwie 6,77 urodzeń na 1000 osób. Spada ilość zawieranych małżeństw. W ubiegłym roku 6,83 mln par i znów najmniej od 37 lat. Rząd centralny i lokalne podejmują różne działania, aby zatrzymać te niekorzystane trendy demograficzne. W 2016 zaprzestano politykę posiadania tylko jednego dziecka (była od 1978). Wprowadzono możliwość legalnego posiadania dwójki dzieci, zaś od 2021 można mieć już trójkę. Do tego są wprowadzane różnorodne zachęty, ulgi finansowe m.in. bony pieniężne, dotacje mieszkaniowe, preferencyjne kredyty, większe urlopy macierzyńskie czy opiekuńczy, dodatki finansowe itp., itd. Jak do tej pory efekt jest niewielki. Ale na pomoc rządowym wysiłkom i ich różnych agencji niespodziewanie przychodzą różne przedsiębiorstwa. Z najnowszą inicjatywą przyszyło jedno z największych na świecie internetowych biur podróży –携程集团有限公司Ctrip Group Co., Ltd. (za granicą znane jako Trip.com, notowane na giełdach w kraju i USA). Od lipca wprowadza zachęty finansowe dla pracowników do posiadania dzieci. Każdy pracownik (a jest ich ponad 32 tys.) z minimum 3 letnim stażem pracy otrzyma roczny dodatek pieniężny wysokości 10,000 RMB (ok.5,622 PLN) na każde dziecko, który będzie wypłacany przez cały czas od urodzin do wieku 5 lat.
梁建章Liang Jian Zhang, prezes zarządu Ctrip Group ogłaszając ten program stwierdził, ze firma planuje w najbliższych latach zainwestować w różne polityki socjalne i zachęty dla pracowników do posiadania dzieci ok. 1 mld RMB (ok. 562,223 mln PLN). Proponuje on, aby
rząd zwiększył pomoc finansową dla rodzin z dziećmi, zwłaszcza tym wielodzietnym, aby zmniejszyć koszty ich wychowania a większej liczbie młodych ludzi pomogło spełnić ich pragnienie posiadania wielu dzieci oraz zmniejszyć koszty ich wychowania. W tym wszystkim widzi ważną rolę dla firm, które powinny włączyć swoje możliwości do tworzenia dobrego klimatu do rodzenia dzieci. Uważa, że rząd w pierwszym rzędzie powinien wprowadzić szerokie ulgi podatkowe dla rodzin z dwójką czy trójką dzieci, bo to jest najłatwiejsze do wdrożenia i może dać najszybszy efekt. Poza tym jego zdaniem, że co najmniej 2-5% PKB powinno być wykorzystywane do zachęcania do dzietności, aby wskaźnik urodzeń mógł zostać podniesiony do średniej w krajach rozwiniętych, wynoszący około 1,6. Niezbędna jest także reforma systemu edukacji, subsydiowanie zakupu mieszkań dla rodzin wielodzietnych i budowa większej liczby żłobków czy przedszkoli.
Ctrip nie jest jedyną firma, które zdecydowały się na wprowadzenie dla pracowników zasad zachęcających do większej liczby dzieci. Przykładem może być inna spółka giełdowa 侨银城市管理股份有限公司QiaoYin City Management Co., Ltd., która już w czerwcu wprowadziła takie zasady. To min. zwrot kosztów codziennych wydatków wynikając z opieki nad niemowlęciem, jak za mleko w proszku czy pieluchy (od 0 do 3 lat), za przedszkole oraz przyznaje jednorazową premię w wysokości 100 000 RMB (ok.56,227 PLN) pracownikom, którzy mają troje dzieci. Jeszcze wcześniej, bo już od stycznia 2022 podobne zachęty ma inna spółka giełdowa 北京大北农科技集团股份有限公司Beijing Dabei Agricultural Science and Technology Group Co., Ltd. Do tych przywilejów socjalnych co daje rząd dołączyła swoje. To wydłużenie urlopu macierzyńskiego o jeden miesiąc na pierwsze dziecko, trzy miesiące na drugie dziecko i 12 miesięcy na trzecie dziecko. Poza tym przyznaje jednorazową premię w wysokości 30 000 RMB (ok.16,863 PLN) na pierwsze dziecko, 60 000 RMB (ok.33,725 PLN) na drugie i 90 000 RMB (ok.50,588 PLN) na trzecie. Również ojcowie otrzymają 9 dni urlopu na opiekę nad dzieckiem. Z pewnością należy spodziewać się więcej firm, które pójdą w ich ślady.
Ten problem demograficzny to poważny ból głowy nie tylko dla władz, ale i społeczeństwa. To może mieć poważne konsekwencje. Przyczynić się do pogłębienia problemu starzejącego się społeczeństwa, może wpłynąć na sytuację gospodarczą, a także zmniejszyć wpływy z podatków i składek do systemu emerytalnego, który i tak jest już mocno obciążony. Nic dziwnego, że wszyscy włączają się, aby te negatywne trendy zamienić na pozytywne.
PS. Do niskiej dzietności w dużej mierze przyczyniają się wysokie koszty opieki i edukacji dziecka. Jak oceniają firmy doradcze średni koszt wychowania dziecka w miastach w wieku od 0 do 18 lat wynosi 485 000 RMB (ok.272,593 PLN), co odpowiada 6,9-krotności krajowego PKB na mieszkańca.
Autor: 梁安基Andrzej Zawadzki-Liang
上海ShangHai, 中国Chiny