07.08.2023 中国 Chiny. 梁的三分钱 Lianga trzy feny. Czy chińskie banki rządzą globalnymi finansami?

中国工商银行 Industrial and Commercial Bank of China po raz 11 z rzędu jest na szczycie rankingu największych banków świata. To według the Banker’s Top 1000 World Banks 2023. Do analizy przyjęto dane za 2022. Wynika z nich, że Chiński sektor bankowy nadal się rozwija, choć w wolniejszym tempie niż w ostatnich latach. Miał na to wpływ m.in. silny dolar amerykański (w 2022 umocnił się o 9% do RMB) – waluta, w której denominowane są wyniki przyjęte dla tego rankingu. Chiny, które przez ostatnią dekadę były motorem wzrostu globalnego sektora bankowego, odnotowały zmniejszenie się ich kapitału podstawowego o -1,56% do 3,3 bln USD (13,589 bln PLN) – kapitał ten jest główną miarą siły finansowej banku. Ale gdyby przyjąć jako walutę wyliczeń RMB to jednak stopa wzrostu tego sektora wyniosłaby około +8%, a nie byłaby ujemna. Chociaż wciąż pozostawałby poniżej poziomu dwucyfrowej ekspansji jaka miała miejsce w poprzednich czterech latach (2017-2021).

Już po raz drugi z rzędu w rankingu 1000 największych globalnie banków 140 to chińskie, czyli 14% (z Polski 4). Łączna wartość ich aktywów wzrosła o +1.12% do 42 bln USD; ok. 174,262 bln PLN, kredytów o +1,57% – tj. 24,8 bln USD (ok.102,172 bln PLN) a depozyty u nich wzrosły o 0,87% i były wartości 31,3 bln USD (ok.128,950 bln PLN), to nawet przy silnej pozycji dolara. Ogólnie rzecz biorąc, Chiny posiadają 32,67% światowego kapitału banków i 27,69% ich aktywów. Nawet mimo efektu silnego dolara, chińskie banki nadal wyprzedzają swoich najbliższych rywali ze Stanów Zjednoczonych, zarówno pod obu względami. Jednak w obliczu spowolnienia gospodarczego spadło tempo wzrostu wśród największych chińskich banków.

Od 11 lat najlepsze wyniki i największym globalnie bankiem jest中国工商银行Industrial and Commercial Bank of China z kapitałe1m 497,3 mld USD (ok.2,050 bln PLN). Choć zmniejszył się jego kapitał o -2.27% w wyniku zwiększenia kredytowania o +2.63%. Na drugim miejscu i kolejnych pozycjach są 中国建设银行China Construction Bank, 中国农业银行Agricultural Bank of China i 中国银行Bank of China. Oznacza to szósty rok z rzędu, w którym utrzymały się one na czterech pierwszych miejscach. Dopiero od piątego są największe banki amerykańskie (JPMorgan Chase, Bank of America, CitiGroup, Wells Frago). Ale już na dziewiątym jest znów chiński to 中国交通银行Bank of Communications, który wyprzedził w tym rankingu dziesiąty i jedyny w pierwszej dziesiątce europejski bank 香港上海银行股份有限公司HongKong ShangHai Bank Corporation (HSBC) z Wielkiej Brytanii. W sumie w pierwszej dwudziestce największych jest 10 banków chińskich (50%). Najlepszy Polski to PKO BP i jest na 185 miejscu.

Warto przy tym zwrócić jeszcze uwagę na inne zjawisko występujące w 2022 jakim jest z jednej strony, umocnienie się na swoich czołowych pozycjach największych z nich, a z drugiej bardzo szybkie tempo rozwoju mniejszych, regionalnych banków. Przykładem tutaj może być 珠海农村商业银行ZhuHai Rural Commercial Bank ( wzrost kapitału o +62.55% r/r, nr 1 w kraju pod tym wzgledem, a w globalnym rankingu na 716 miejscu) lub na drugim miejscu珠海华润银行 China Resources Bank of ZhuHai (o +34,87%, w rankingu 326). Także niemałe wzrosty w tym zakresie odnotowały dwa banki internetowe: 网商银行 MyBank (o +23,60%, na 5 miejscu w kraju i globalnie miejsce 418; należy do korporacji Alibaby 阿里巴巴 Ant Group 蚂蚁集团) oraz微众银行 WeBank (o +19,69%, na 6 miejscu i ranking 284; należy do腾讯Tencent). Także pod względem wzrostu zysków dominują w chińskim systemie banki średnie i regionalne. Największe ich zwiększenie osiągnął 温州银行 Bank of WenZhou (miasto powiatowe we wschodniej prowincji浙江 ZheJiang), bo o +21,201,88%, a w globalnym rankingu jest dopiero 410. Na drugiej pozycji jest盛京银行 ShengJing Bank (z 沈阳ShenYang stolicy północno – wschodniej prowincji 辽宁LiaoNing) ze wzrostem zysków o +947,91% i 158 globalnie. Na trzecim – 汉口银行 HanKou Bank (z 武汉WuHan, stolicy środkowej prowincji 湖北HuBei) ze wzrostem zysków o +183,80% a 311 w globalnym rankingu.

Patrząc na te wszystkie dane nasuwa się jeden wniosek, że amerykański system bankowy ma dużo szczęścia. Bowiem wystarczyłoby pozwolić na umiędzynarodowienie i swobodne operacje chińskich banków a amerykańskie nie miałby zbyt dużo powiedzenia w globalnym systemie finansowym. Ale i tak chińskie są nie tylko języczkiem uwagi światowej finansjery. Mają swoją liczącą się międzynarodową pozycję.

Przyp. AZL. (1) „The Banker”- magazyn informacyjno-analitycznej organizacji należącej do wydawcy prestiżowego dziennika “Financial Times”. Od 1926 r. dostarcza informacji ekonomicznych i finansowych dla światowego sektora finansów oraz zyskał sobie reputację obiektywnego, zaufanego i wnikliwego źródła informacji bankowych. Posiada unikalną bazę danych ponad 5000 banków, która odwzorowuje ich siłę, kondycję finansową, kapitał podstawowy, ich rentowność i wyniki w porównaniu z innymi bankami.

(2) Banki w Chinach są państwowe lub z udziałem skarbu państwa – centralnego czy lokalnych. Mogą przyjmować formę spółek akcyjnych w tym z prywatnym kapitałem. Funkcjonują również banki zagraniczne po spełnieniu rygorystycznych wymogów. Banki chińskie często są notowane na giełdach w kraju.

梁安基Andrzej Zawadzki-Liang

上海ShangHai, 中国Chiny